Groot risico op brand in sauna’s & wellnesscentra

Bouwkundige risico’s

Een sauna of wellnesscentrum heeft een extreem hoge brandgevoeligheid. Dat komt doordat er bij de bouw vaak brandgevaarlijke materialen worden gebruikt als hout en riet, die nog eens extra brandgevoelig worden in combinatie met oliën. Ook afvoerkanalen en schoorstenen vormen een extra brandrisico.

 

Verwarming saunaruimtes

Sauna’s worden op verschillende manieren verwarmd: elektrisch, gast, infrarood, buisstralers of hout. Thermostaten regelen en bewaken de temperatuur. Als de thermostaat niet goed is geplaatst, kan de temperatuur te ver oplopen. Houtgestookte kachels vormen een extra risico. Doordat het rookkanaal door brandbare wanden loopt, is er extra grote kans op brand.

 

Het brandrisico van elektra

Een veelvoorkomende oorzaak van brand in de sauna, zijn fouten in de elektra. Als de elektra is beschadigd of een apparaat onjuist is aangesloten, kan brand ontstaan door kortsluiting of oververhitting. Ook ligt de oorzaak van een brand in sauna’s vaak bij de elektrische verwarming. Het verwarmingselement kan scheuren als er te koud water opgegoten wordt. Daarnaast kan een defecte thermostaat of timer tot brand leiden.

 

Broei in wasgoed

Handdoeken en badjassen bevatten in sauna’s dikwijls restanten van oliën. Zeker als er in de sauna ook een wellnesscentrum is, waar massages worden gegeven. Deze producten zijn vaak broeigevoelig. Dat betekent dat het wasgoed spontaan kan opwarmen en ontbranden. Drogen van de was in een droger vormt daarom een groter risico. Textiel met restanten van huidsmeer en olie zijn extra gevoelig voor brand door broei.

 

Brandbare vloeistoffen en textiel

In sauna’s worden veel chemicaliën gebruikt, zoals schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten. Deze producten kunnen eenvoudig ontbranden: zeker als ze in de buurt van ontstekingsbronnen (apparaten of installaties die vonken kunnen afgeven) staan.

 

Het gevaar van opgieten

Om de lucht in een sauna minder droog te maken, wordt water waarin een etherische olie is opgelost, op het verwarmingselement gegoten. Gebruikt u daarbij een verkeerde dosering of verkeerde producten? Dan kan er een brandbaar residu ontstaan op de saunakachel of in het afvoerkanaal.

 

Handdoeken in de sauna

Soms wordt brand veroorzaakt, omdat gasten (per ongeluk) hun handdoek op de saunakachel leggen. Het komt ook voor dat de sauna gebruikt wordt als drooghok. Als het wasgoed dan te dicht op de kachel staat, is er risico op brand.

 

Brand in de keuken

In het eetgedeelte van een sauna gelden dezelfde risico’s als voor andere horecagelegenheden: er kan eenvoudig brand ontstaan door vetafzetting in de afzuigkap of door kaarsen.

 

Brandgevaarlijke werkzaamheden

Omdat sauna’s vaak van hout zijn, kunnen onderhoudswerkzaamheden zoals dakdekken, lassen en solderen nog sneller dan elders tot brand leiden.

 

10 Tips om een brand in uw sauna te voorkomen

Vaak zijn een aantal simpele ingrepen al voldoende.

1. Instrueer uw personeel: zorg dat uw medewerkers goed op de hoogte zijn van de brandrisico’s, zodat ze weten waar ze op moeten letten. Zo ontstaat in de praktijk vaak brand in buitensauna’s, omdat daar onvoldoende toezicht is. Laat ze ook letten op in de sauna achtergelaten plastic bekers en flesjes, tijdschriften of handdoeken.
2. Giet verantwoord op: zorg dat er uitsluitend geschikte soorten oliën worden gebruikt. En dat deze voldoende verdund zijn.
3. Plaats een onbrandbare achterwand achter de verwarmingsbron: achterwanden zijn vaak van hout. Door de continue verwarming loopt de ontbrandingstemperatuur van het hout terug (het wordt ‘pyrofoor’). Het risico op brand wordt daarmee na verloop van tijd dus groter. Dit risico verkleint u met een plaat van onbrandbaar materiaal tussen de kachel en de wand. Zorg voor voldoende ruimte tussen de wand en de verwarmingsbron.
4. Controleer de staat van het hout in de sauna: schakel hiervoor een gespecialiseerd bedrijf in.
5. Zorg voor een onbrandbare constructie van een houtgestookte sauna: Zorg bij dit soort sauna’s ook voor goede vonkvangers op de schoorsteen. Zo voorkomt u brand op het dak door rondvliegende vonken, ook wel ‘vliegvuur’ genoemd. Laat klanten nooit zelf de kachel stoken. Te hete kachels leiden tot grotere brandrisico’s. Train uw personeel in het stoken van de houtkachel en volg daarbij de handleiding van de leverancier.
6. Reinig de schoorstenen regelmatig: laat ze twee keer per jaar vegen. Voorkom vervuilde rookkanalen door goed droog hout te stoken en goed verdunde oliën te gebruiken bij het opgieten.
7. Voorkom broei: doe gebruikte lakens en handdoeken in gesloten, stalen containers. Zelfs textiel dat al gewassen is, kan nog steeds olieresten bevatten en daardoor in de wasdroger tot ontbranding komen. Reinig ze daarom op hoge temperaturen en zorg dat alle olie wordt uitgewassen.
8. Zorg dat apparaten goed zijn aangesloten: volg de handleiding van de fabrikant. Laat een elektrisch verwarmde sauna aansluiten - en regelmatig keuren! - door een gespecialiseerd elektrabedrijf. Hiervoor is de norm NEN3140 opgesteld.
9. Controleer regelmatig de elektra: denk aan snoeren, kabels, kroonsteentjes, stekkers en stopcontacten. Vervang versleten of beschadigde onderdelen.
10. Wees extra alert bij brandgevaarlijke werkzaamheden: controleer na afloop altijd of er geen mogelijke brandhaarden zijn.